KLESZCZ- NIEBEZPIECZEŃSTWO DLA PSA

Wzrost temperatury otoczenia powoduje zwiększenie aktywności kleszczy, która w Polsce rozpoczyna się na przełomie marca i kwietnia i trwa do października/listopada, jednak choroby odkleszczowe są zgłaszane przez cały rok. Szczyt aktywności kleszczy przypada na okresy: maj/czerwiec oraz wrzesień/październik. Najmniej bezpieczni jesteśmy w lasach z wysokim podszytem i runem, na łąkach i polanach porośniętych wysoką trawą, paprociami, bzem czarnym, leszczyną, malinami i jeżynami, czyli tam gdzie kleszcze występują najczęściej i najliczniej. Niebezpieczne są też miejskie parki.Większość naukowców poddaje uwadze fakt, że zmiany klimatyczne - głównie ciepłe zimy - przyczyniają się do zwiększenia liczebności kleszczy. Jest to powodowane przez ich większą przeżywalność zimą, ale też wydłużenie ich aktywności w sezonie, a co za tym idzie - większą szansę na znalezienie żywicieli i reprodukcję. W całej Polsce występuje kleszcz pospolity, natomiast na wschód od Wisły coraz częściej można spotkać kleszcza łąkowego, uznawanego właśnie za gatunek bardziej ciepłolubny. Szczególnie w ostatnich latach ciepłe, prawie bezmroźne zimy zwiększyły populację kleszczy, a w szczególności odsetek kleszczy będących nosicielami chorób zarówno u ludzi jak i u zwierząt.Czym jest kleszcz?

Kleszcze to występujące na całym świecie pasożyty, które odżywiają się krwią wielu kręgowców. Utrata krwi dla żywiciela – człowieka lub zwierzęcia – nie stanowi z reguły żadnego problemu. Kleszcze zdobyły wątpliwą sławę raczej jako pasożyty przenoszące choroby na ludzi i zwierzęta.W ujęciu biologicznym, kleszcze są klasyfikowane jako pajęczaki. Podobnie jak pająki, dorosły kleszcz również ma osiem odnóży. Kleszcze należą do tej samej grupy co roztocza. Jest to wysoko wyspecjalizowane stworzenie, posiadające ciało i wyjątkowo dobrze adoptujące się do swojego otoczenia. Jako pasożyt, by przeżyć, kleszcz polega na innych i podobnie jak komar żywi się krwią. Światowa fauna kleszczy obejmuje około 900 gatunków z których ponad 70 zaliczanych jest do fauny europejskiej, a 19 uważanych za stały element akrofauny Polski. Kleszcze należą do najliczniejszego typu w królestwie zwierząt – stawonogów, gromady pajęczaków i podgromady roztoczy. Na terenie Polski występuje około 25 gatunków kleszczy właściwych i obrzeżków.W odróżnieniu od komarów kleszcze potrzebują o wiele więcej krwi. W skrajnych przypadkach pozostają przytwierdzone do swojego żywiciela (człowieka lub zwierzęcia) do 15 dni, żywiąc się ich krwią. Dlatego też zwykle szukają miękkiego i ciepłego miejsca na ciele swojej ofiary, takiego jak pachy lub okolice genitaliów, aby się mocno przyczepić. Gdy kleszcz jest już przytwierdzony, okazjonalne drapanie lub pocieranie miejsca, w którym się znajduje, nie robi mu żadnej krzywdy.Kleszcze dzielimy na dwa rodzaje: twarde i miękkie. Kleszcze twarde noszą twardy pancerz (Scutum) na grzbiecie. U samców Scutum pokrywa cały grzbiet natomiast u samic, nimf i larw pokrywa on jedynie połowę. Kleszcze twarde można znaleźć na całym świecie z wyjątkiem Arktyki i Antarktyki. Do rodziny kleszczy twardych zaliczamy kleszcza pospolitego, pastwiskowego, kleszcza jeżowego oraz kleszcza psiego. Stadia młodociane kleszczy pastwiskowych – larwy i nimfy (jedno stadium nimfalne) żywią się krwią drobnych gryzoni i odnaleźć można te roztocze właściwie tylko w gniazdach i norkach małych ssaków. Dorosłe kleszcze preferują większe ssaki – np. jelenie czy sarny oraz… nasze psy i nas samych. Samice potrafią żerować niemal dwa tygodnie nim wysycą się krwią żywicieli. Samce pobierają pokarm tylko wtedy, kiedy są głodne i tylko w takiej ilości, która zaspokoi ich pragnienie. Kleszcze miękkie nie posiadają Scutum, są bardziej miękkie i skóropodobne. Występują głównie w regionach tropikalnych i subtropikalnych. Jedynym kleszczem miękkim występującym w Europie jest obrzeżek gołębień.Gdzie żyją? Występują w całej Europie. Wolą zamieszkiwać na skrajach lasów, puszcz i polan, ale także w miejskich parkach czy ogrodach. Bardzo często wybierają ścieżki i trakty, którymi przemieszczają się zwierzęta i ludzie.Gdzie u psa szukać kleszcza?Gdzie szukać kleszczy u pasa? Kleszcze lubią ciemne i wilgotne miejsca na ciele, dlatego u psa należy ich szukać zwłaszcza w uszach, pod obrożą, pod ogonem, pomiędzy palcami, na łokciach i pod pachą. Kleszcze u psa mogą znajdować się nawet na powiekach. Należy pamiętać, że kleszcze są nie tylko w lasach, lecz także w parkach i ogrodach miejskich - wysokie trawy i obrzeża lasów oraz pola to miejsca, które szczególnie upodobały sobie te pasożyty.Usuwanie, ważne i proste!

Gdy pies ma kleszcza, należy jak najszybciej usunąć pasożyta. Nie smaruj go niczym tj. tłuszczem czy alkoholem, najlepiej ostrożnie "wykręcić " w całości pęsetą, ale uwaga - ważne, by go nie rozgnieść lub nie pozostawić w skórze główki - bo sprzyja to przejściu zarazków. Możesz też użyć specjalnych kleszczołapek do kupienia w aptekach, w sklepach z artykułami dla zwierząt lub wędkarzy, a miejsce ukąszenia należy zdezynfekować. Kleszcze na ogół wkręcają się w prawą stronę, więc należy wykręcać je w lewo. Jeśli, niestety, podczas wykręcania pozostanie główka najlepiej jak najszybciej udać się do weterynarza.Mały, a niebezpieczny, czyli choroby przenoszone przez kleszcze.Ugryzienie przez kleszcza jest bezbolesne. Podczas wkłuwania aparatu gębowego kleszcz wydziela substancje znieczulające, dlatego osoba, na której żeruje kleszcz najczęściej o tym nie wie i odkrywa kleszcza przypadkowo… Jeśli kleszcz jest zarażony zarazkami chorobotwórczymi, ukąszenie, które samo w sobie nie jest groźne, może stanowić niebezpieczeństwo dla ludzi i zwierząt.Babeszjoza to choroba szczególnie groźna dla psa. Nieleczona może doprowadzić do śmierci psa zaledwie w ciągu kilku dni. Objawy choroby pojawiają się 1-3 tygodnie po ukąszeniu przez zakażonego kleszcza i są to:- wysoka gorączka- senność- brak łaknienia- żółtaczka- wymioty- w niektórych przypadkach czerwone zabarwienie moczu ("rdzawy mocz").Mogą pojawić się również nietypowe postaci choroby, związane z wystąpieniem krwotoków i zespołem rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego, czemu towarzyszyć mogą ciężkie zaburzenia ruchowe, neurologiczne, wzrokowe, pokarmowe i naczyniowe. Leczenie powinno zostać rozpoczęte natychmiast po potwierdzeniu rozpoznania babeszjozy.Erlichioza.Erlichiozato choroba zwierząt, rzadziej ludzi, wywoływana przez riketsje (bakterie) i przenoszona przez kleszcze.Podczas choroby, która trwa około 1-3 tygodni, u psów pojawiają się objawy, takie jak: apatia, depresja, brak aptetytu, duszność, gorączka, powiększona śledziona, węzły chłonne, krwawienie z nosa, wymioty.Anaplazmoza.Anaplazmoza to choroba, której przyczyną jest zakażenie bakterią Gram-ujemną przenoszoną przez kleszcze. Podejrzewa się, że golden retriever i labrador są rasami, które mogą wykazywać zwiększoną wrażliwość na zakażenie patogenem wywołującym anaplazmozę u psów.Bartoneloza.Bartoneloza to choroba zakaźna wywoływana przez bakterie. Przenoszone są one nie tylko przez kleszcze, lecz także przez pchły i komary. U psów zakażonych bartonellą rzadko występują objawy kliniczne choroby. Zazwyczaj przebiega ona bezobjawowo. Jednak w niektórych przypadkach może dojść do rozwoju jawnej postaci choroby i wystąpienia objawów ze strony różnych narządów, np. serca (zapalenie wsierdzia, zapalenie mięśnia sercowego). Leczenie jest zatem zalecane tylko dla zwierząt, u których pojawiają się objawy.Borelioza.Borelioza to choroba wywołana przez krętki Borrelia burgdorferi. U około 95 proc. zakażonych psów borelioza przebiega bezobjawowo. U pozostałych może wystąpić "artropatia z Lyme", charakteryzująca się kulawiznami wynikającymi z zajęcia jednego lub więcej stawów. Szczenięta mogą być w grupie wyższego ryzyka zachorowania na tego rodzaju zapalenie wielostawowe. W szczególnym przypadku psu podaje się antybiotyki. W badaniach nad doświadczalnie zakażonymi psami stwierdzono, że leczenie z zastosowaniem antybiotyków nie eliminuje zakażenia u wszystkich psów. Lekiem z wyboru jest doksycyklina, w dawce 10 mg/kg m.c., doustnie raz dziennie, przez co najmniej 1 miesiąc.Dirofilarioza.Dirofilarioza to choroba pasożytnicza roznoszona na psy m.in. przez kleszcze. Zarażenia wywołane przez dorosłe osobniki D. immitis mogą być przyczyną ciężkiej i potencjalnie śmiertelnej choroby u psów i kotów. Dorosłe nicienie sercowe bytują głównie w tętnicach płucnych, ale czasami znajdowane są w prawej części serca i w przylegających do niej dużych naczyniach, takich jak żyła główna przednia i tylna. Nietypowe lokalizacje w mózgu, gałkach ocznych lub aorcie zdarzają się rzadko, stwierdza się to szczególnie u kotów.Choroba wywołana przez nicienie występujące w sercu ma zazwyczaj przebieg przewlekły. U większości zarażonych psów nie stwierdza się przez lata żadnych objawów. Rozwijają się one stopniowo i mogą rozpocząć się od wystąpienia przewlekłego kaszlu, a następnie pojawia się: duszność, umiarkowana do ciężkiej, osłabienie i czasami omdlenia po wysiłku. W późniejszym okresie, kiedy dochodzi do rozwoju zastoinowej niewydolności prawokomorowej serca, można zauważyć obrzęk jamy brzusznej i w rzadszych przypadkach kończyn, czemu towarzyszy brak łaknienia, utrata masy ciała i odwodnienie. Uszkodzenie tętnic jest zwykle poważniejsze u psów poddawanych intensywnym ćwiczeniom fizycznym; rzadko dochodzi do nagłego zejścia śmiertelnego, które następuje zazwyczaj na skutek niewydolności oddechowej i postępującego wychudzenia. Przeprowadza się stopniową eliminację larw przez 4-8 miesięcy. Psy z zespołem żyły głównej najpierw powinny być poddane zabiegowi chirurgicznego usunięcia pasożytów, a następnie poddane farmakoterapii.Kleszcz u psa - jak zapobiec ukąszeniu?

* Spot-on na kleszcze u psa to płyn, który aplikuje się na skórę psa za pomocą pipety. Preparat wnika do gruczołów łojowych skóry i mieszków włosowych, skąd wydostaje się wraz z łojem na powierzchnię skóry. Tworzy 'otoczkę' na ciele, utrudnia swobodne żerowanie pasożytom. Unieszkodliwia je w momencie bezpośredniego kontaktu ze skórą lub sierścią. Dawkę ustala się na podstawie masy ciała psa. Preparat trzeba go używać raz w miesiącu.* Obroża przeciwko kleszczom działają w taki sposób, że substancja czynna zawarta w obroży jest regularnie uwalniania - "rozchodzi się" po psie. Obroża ochronna to skuteczne narzędzie profilaktyczne w walce z kleszczami czy pchłami. Zawiera odpowiednio dobraną kompozycję olejków eterycznych, które działają w sposób sumujący się i uzupełniający. Dzięki temu skutecznie zniechęcają kleszcze do przebywania w towarzystwie zwierząt.* Tabletka, którą pies połyka i zyskuje ochronę przeciwkleszczową na kolejne trzy miesiące.* Odstraszacz ultradźwiękowy urządzenie to wysyła ultradźwięki, które blokują narząd Hallera u kleszczy które wykorzystują narząd Hallera do namierzania żywiciela, w momencie gdy jest on zablokowany, nie są w stanie skutecznie polować. Zasięg działania 1,5 metra. Urządzenie działa przez ok. 8 miesięcy, a niekiedy nawet 10-12 miesięcy (nie można go wyłączyć). Wystarczy zawiesić urządzenie przy psie, np. na obroży. Produkt nie jest wodoodporny.

Dbajmy, aby spacery z psim przyjacielem były bezpieczne- zapobiegajmy i kontrolujmy, czy gdzieś w sierści nie schował się niechciany gość!